Nieuwsbrief Koepel Gepensioneerden vrijdag 15 juli 2022
Eerste Kamer: andere financiering herstel koppeling AOW nodig, Koopkracht en Energietoeslag, Petitie meer dan 50.000 handtekeningen, SER Themabrief

Eerder al maakte de Eerste Kamer met maar liefst drie moties haar ongenoegen kenbaar over de oorspronkelijke kabinetsplannen om de koppeling van de AOW aan het wettelijk minimumloon gedeeltelijk los te laten. Nadat het kabinet vervolgens besloot die koppeling toch volledig in stand te houden, werd ze recent door de Senaat opnieuw terechtgewezen. Steen des aanstoots was deze keer de door het kabinet gekozen financiering. Die werd eerder door Koepel-voorzitter John Kerstens al gekwalificeerd als een ‘sigaar uit eigen doos’. Kern daarvan was immers dat het voor volledige koppeling benodigde extra budget voor zowat de helft bij senioren zelf werd weggehaald, onder meer door het schrappen van de zogenaamde ‘IOAOW’.

Een door 50PLUS-senator Martin van Rooijen ingediende motie om een andere wijze van financiering te zoeken, werd door de voltallige oppositie in de Eerste Kamer gesteund. Omdat het kabinet in de Senaat geen meerderheid heeft, ligt er nu dus een opdracht voor datzelfde kabinet. Of en hoe ze daar invulling aan gaat geven, is nog onduidelijk.

Voorzitter John Kerstens is toch blij met de aangenomen motie: ‘Dit is opnieuw een duidelijk signaal dat er (eindelijk) op het kabinet gelet wordt als het gaat om de koopkracht van senioren. Hun koopkracht loopt immers al jaren achter en volledige koppeling zonder dat de rekening vervolgens weer bij senioren wordt neergelegd, maakt die achterstand een stukje kleiner. En voor heel veel senioren is dat geen overbodige luxe.’

De financiering van bedoelde koppeling leidde in het recente debat in de Tweede Kamer over de Voorjaarsnota overigens niet tot een aangenomen motie. Daar hebben coalitiepartijen immers de meerderheid. Bovendien stond dat debat niet zozeer in het teken van de inhoud van de kabinetsplannen, maar van de ‘tassendrager-opmerking’ van PVV-leider Wilders aan het adres van Sophie Hermans, fractievoorzitter van de VVD.

In juni heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belangenorganisaties opgeroepen de bestaande energietoeslag breed onder de aandacht te brengen van belanghebbenden, De energietoeslag is een eenmalige uitkering aan huishoudens met een laag inkomen. De regeling wordt uitgevoerd door de gemeenten. Huishoudens die al bekend zijn bij de gemeente omdat zij al in aanmerking komen voor bepaalde financiële ondersteuning hoeven niets te doen. Zij ontvangen de toeslag automatisch. De toeslag bedraagt momenteel € 800 en wordt mogelijk later dit jaar nog eens met € 500 verhoogd.

In aanmerking komen huishoudens met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum, hoewel gemeenten ook een hogere grens kunnen hanteren. De centrale overheid heeft richtlijnen gegeven, waar gemeenten van af kunnen wijken en dat ook blijken te doen. Die richtlijnen als een pakket voorlichtingstools zijn hier te vinden.

Het sociaal minimum is een bedrag gekoppeld aan de bijstandsnorm en voor pensioengerechtigden bedraagt die vanaf 1 juli 2022: € 1.577,34 voor gehuwden en € 1.164,39 voor alleenstaanden. Bedragen zijn per maand en exclusief vakantietoeslag. Dit verhogen tot 120% resulteert in afgrond € 1.893 resp. 1.397. Teruggerekend komt dat dan neer op een aanvullend pensioen van ongeveer € 117, resp. 136 bovenop de reguliere AOW. Dit zijn bruto bedragen per maand. De laatstgenoemde bedragen kunnen van geval tot geval afwijken met als belangrijkste oorzaken een ander door de gemeente gehanteerd percentage (b.v. 130%), of een onvolledige AOW-opbouw. Het is niet verplicht een vermogenstoets door te voeren, dat wordt overgelaten aan de gemeenten.

Volgens het CBS zou maximaal een klein miljoen (13%) van de huishoudens, waarvan 380.000 (18%) met gepensioneerden aan het 120-procentcriterium voldoen. Tot op heden blijft dat aantal kennelijk achter, reden voor de hiervoor vermelde oproep van het ministerie. Dat achterblijven wordt mogelijk veroorzaakt door verschillen waarmee de richtlijn lokale invulling heeft verkregen. Het is daardoor niet goed mogelijk hierover landelijk geldende informatie te verspreiden. Het is voor huishoudens met een wat lager inkomen daarom verstandig te beginnen bij de informatie die de eigen gemeente over dit onderwerp verschaft.

Afgelopen week werd de 50.000e handtekening onder de petitie ‘Pas de Pensioenwet aan!’ gezet. Die zal voorafgaand aan de behandeling van de wet in de Tweede Kamer aan pensioenwoordvoerders worden aangeboden. Die behandeling vindt snel na het zomerreces half september plaats. Tot die tijd blijft de petitie online staan. Heeft u ‘m nog niet getekend, dan kan dat dus nog steeds: Pas de pensioenwet aan – Petities.nl.

Koepel-voorzitter John Kerstens: ‘Het is echt belangrijk dat we zo veel mogelijk handtekeningen binnenhalen. Hoewel de minister erg haar best doet om uit te stralen dat er breed draagvlak voor haar wet bestaat, onder meer door zich bij de aanbieding ervan te laten flankeren door werkgevers en vakbonden, is daar geen sprake van. Alle seniorenorganisaties, geen enkele uitgezonderd (inclusief de senioren bij de vakbonden zelf), zijn tegen het wetsvoorstel zoals dat er nu ligt. Daar moeten onze volksvertegenwoordigers echt wat mee. Senioren ondervinden namelijk als geen ander direct de gevolgen van een goed of slecht pensioen. In hun portemonnee.’

Naast de stevige kritiek die door seniorenorganisaties wordt geuit, laten ook steeds meer deskundigen uit de wetenschap en de pensioenwereld zelf zich steeds kritischer uit over het wetsvoorstel. Het is volgens velen te ingewikkeld, zowel om uit te voeren als om uit te leggen en biedt onvoldoende zicht op het steeds beloofde koopkrachtige pensioen. Ook in de media wordt de toon negatiever.

Daarom: teken!

De deze week uitgekomen SER Nieuwsbrief met nieuws, overheidsinformatie en recente boeken en artikelen over het thema pensioenen en AOW kunt u hier lezen (webversie).