gepensioneerden en de seniorenorganisaties KBO-Brabant en FASv.
Nieuwsbrief 40, 2021
zaterdag 13 november 2021
De kranten pakten er deze week flink mee uit: ‘Kabinet overstag. De pensioenen kunnen volgend jaar weer omhoog.’ Een geslaagd stukje politieke framing. Maar helaas ver bezijden de waarheid. Dat zit zo.
In het overleg met partijen bij het pensioenakkoord (kabinet, vakbonden en werkgevers) hebben de Koepel Gepensioneerden en andere seniorenorganisaties stevig ingezet op het snel mogelijk maken van indexatie. Daarmee kan echt niet worden gewacht tot het eventuele nieuwe pensioenstelsel in werking is getreden. Want dan is het inmiddels 2026/2027 en ontstaat een ‘verloren generatie’ senioren wiens pensioen nooit is verhoogd. De afgelopen tien jaar niet, en de komende zes jaar evenmin. Onaanvaardbaar, en dodelijk voor het draagvlak onder het pensioenstelsel.
Seniorenorganisaties hebben in dit kader ook een concreet voorstel gedaan. En dat is om tijdens de overgangsperiode naar een nieuwe stelsel al te gaan werken met het daarin genoemde ‘projectierendement’: de door pensioenfondsen redelijkerwijze te verwachten winst op hun aandelen. Dat voorstel is in lijn met een eerdere opmerking van (toen nog) minister Koolmees dat hij bereid was ‘door de bril van het nieuwe stelsel naar indexatie te willen kijken’ en brengt die indexatie ook daadwerkelijk dichterbij. Want nu mogen pensioenfondsen geen rekening houden met dat rendement. Bovendien slaagde de Koepel Gepensioneerden er in door de Tweede Kamer een motie te laten aannemen waarin het kabinet werd opgedragen die indexatie al vanaf begin 2022 te laten plaatsvinden.
Minister, vakbonden en werkgevers waren niet bereid het projectierendement-voorstel van seniorenorganisaties over te nemen. Ze snapten echter wel dat er íets moest gebeuren en dus gaven ze aan bereid te zijn de grenzen waarbij pensioenfondsen mogen indexeren te willen verlagen: daarvoor is vanaf volgend jaar niet langer een gemiddelde dekkingsgraad van 110% nodig, maar van 105%.
Hoewel die beweging een gering aantal gepensioneerden een klein beetje helpt, heeft het merendeel er niks aan. De vier grootste pensioenfondsen van Nederland (ABP, PFZW, PME en PMT), waarbij zo’n twee derde van alle gepensioneerden is aangesloten, hebben een gemiddelde dekkingsgraad van ruim onder de 105%. En de meeste pensioenfondsen die volgend jaar de pensioenen kunnen verhogen, konden dat ook al zonder deze verlaging.
Een schijnbeweging dus. Wel met mooie woorden, maar niet in de portemonnee van gepensioneerden.
De afgelopen weken leek het erop dat er vanuit de Tweede Kamer een serieuzere beweging in aantocht was. Nu Groen Links en PvdA niet mochten meedoen aan het nieuwe kabinet was hun steun voor het nieuwe pensioenstelsel immers niet meer vanzelfsprekend. En dat terwijl het kabinet die steun wel nodig heeft: Rutte 4 heeft straks geen meerderheid in de Eerste Kamer. Duidelijk was dat beide linkse partijen nu in de positie zaten om een prijs te vragen voor hun ja-stem. De Koepel Gepensioneerden heeft er op aangedrongen dat een serieuze prijs te laten zijn: snelle daadwerkelijke indexatie (en bijvoorbeeld een eerlijke overstap naar het nieuwe stelsel).
Als je PvdA en Groen Links mag geloven, is hun strategie gelukt: de sociaaldemocraten juichen op hun Facebookpagina dat ‘het kabinet naar ons voorstel heeft geluisterd om de pensioenen van iedereen die een leven lang gewerkt heeft te verhogen.’
Probleem is alleen dat dat niet waar is. De deal die de regeringspartijen CDA, ChristenUnie, D66 en VVD deze week sloten met Groen Links en PvdA is gelijk aan wat eerder al door het kabinet was toegezegd: indexatie vanaf volgend jaar voor pensioenfondsen met een gemiddelde dekkingsgraad van 105%. Dus niet voor het overgrote deel van de gepensioneerden. En het merendeel van de gepensioneerden wiens pensioen volgend jaar wel (een beetje) kan worden verhoogd, zou die verhoging ook zonder deze deal al tegemoet kunnen zien.
Het heeft er dus alle schijn van dat de ja-stem van beide linkse partijen niet duur is verkocht, maar cadeau is gedaan.
Dat betekent dat senioren ook volgend jaar weer onderaan alle koopkrachtlijstjes blijven bungelen, zeker nu de inflatie hoger is dan die in veel jaren is geweest. Niet méér geld dus voor de meesten, maar mínder.
Wordt vervolgd. Uiteraard. Want het is duidelijk dat seniorenorganisaties hier geen genoegen mee nemen.
Lees hier het persbericht dat ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM gisteren hebben uitgebracht als reactie op dit voorstel.
Het doel van deze bijeenkomst was om de afgevaardigden in de diverse organen voor te bereiden op komende discussies en besluitvormingsvraagstukken in de diverse pensioenfondsorganen ten aanzien van de komst van, en mogelijke transitie naar, een nieuw pensioenstelsel.
De meer dan 150 deelnemers hebben wij handvatten kunnen bieden om hun rol in het kader van de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel te kunnen waarmaken.
De presentaties van de voorlichtingsdag zijn te vinden op onze website. Wij hopen morgen ook de video-opnames op de website te kunnen plaatsen.