Nieuwsbrief Koepel Gepensioneerden zaterdag 14 januari 2023
Senaat in de startblokken.

De laatste dag voor het Kerstreces stemde de Tweede Kamer met een relatief grote meerderheid in met de nieuwe Pensioenwet. Naast coalitiepartijen CDA, Christen Unie, D66 en VVD gaven ook SGP, Volt, Groen Links en PvdA het wetsvoorstel hun zegen. Die laatste twee kregen voor hun ja-woord wat (zachte) concessies op het terrein van het door meer mensen straks pensioen kunnen gaan opbouwen èn een verlenging van de tijdelijk versoepelde indexatieregels.

Inmiddels loopt de Eerste Kamer zich warm voor behandeling van het wetsvoorstel en komt de Senaat volgende week daadwerkelijk uit de startblokken. Op dinsdag 17 januari bespreekt de commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer wanneer en op welke wijze ze met het wetsvoorstel aan de slag wil. De Koepel Gepensioneerden gaat ervan uit dat in ieder geval vanuit de oppositie zal worden ingezet op een uitgebreid (en als het even kan langdurig) traject. Dat zal ongetwijfeld, net als in de Tweede Kamer, beginnen met een ronde schriftelijke vragen. Onderwerpen daarvoor alsook concrete te stellen vragen worden inmiddels door de Koepel en de organisaties waarmee zij in de Seniorencoalitie samenwerkt, aan Eerste Kamerleden aangedragen. Later volgen dan individuele gesprekken met diverse senatoren uit coalitie en oppositie.

Want hoewel de mogelijkheden van de Eerste Kamer ten aanzien van wetsontwerpen minder ver strekken dan die van de Tweede Kamer (zo kan men bijvoorbeeld geen amendementen, dus concrete tekstwijzigingsvoorstellen indienen), kan de Eerste Kamer nog wel degelijk zorgen voor verbetering van het wetsvoorstel. En voor het uiteindelijk zelfs wegstemmen ervan.

Gelet op het feit dat het kabinet al in de Tweede Kamer ook de meerderheid in de Eerste Kamer heeft proberen veilig te stellen, is niet te verwachten dat het wetsvoorstel in de Senaat nog sneuvelt. Wel worden kritische noten verwacht rondom bijvoorbeeld complexiteit, uitvoerbaarheid en begrijpelijkheid van de nieuwe wet. Stuk voor stuk bij het pensioenakkoord in 2019 met veel verve verkondigde doelstellingen. Behalve op deze elementen zullen de Koepel Gepensioneerden en haar partners uiteraard blijven hameren op een koopkrachtig pensioen, meer zeggenschap en een eerlijke verdeling van de pensioenpot waarbij nadrukkelijk rekening wordt gehouden met voor senioren belangrijke elementen als bijvoorbeeld indexatie- en dus koopkrachtachterstand.

Mede tegen de achtergrond van de medio maart plaatsvindende verkiezingen voor Provinciale Staten (die vervolgens de leden van de Eerste Kamer kiezen), kan er vergif op worden ingenomen dat de Senaat zich bij de behandeling van het wetsvoorstel minder terughoudend en dus meer politiek zal opstellen dan gebruikelijk. Een deel van de oppositiepartijen heeft er immers alle belang bij de pensioenonzekerheid en het feit dat de nieuwe wet die niet weg zal nemen, flink uit te venten richting de verkiezingen zodat pensioen een verkiezingsthema wordt. Coalitiepartijen (en ook partijen als Groen Links en PvdA) willen dat juist voorkomen. Dat zou mogelijk nog enige verbeteringen kunnen opleveren. En uiteraard, net als in de Tweede Kamer, extra inzet om de behandeling vóór die verkiezingen af te ronden.

Want als dat niet lukt en komen de verhoudingen rondom meerder- en minderheden in de na die verkiezingen nieuw samen te stellen Eerste Kamer ineens heel erg anders te liggen, dan is het lot van het wetsvoorstel uiterst ongewis. Of dan de vlag uit kan is overigens de vraag. Tot nu toe stelt het kabinet zich immers op het standpunt dat dan het huidige stelsel (maar dan zonder versoepeling van de indexatieregels) onverkort van kracht blijft. En dat leidde nu juist tot grote indexatie-achterstanden, waarbij een politieke meerderheid om bijvoorbeeld de zogenaamde ‘rekenregels’ in dat stelsel aan te pakken zodat eerder indexatie kan plaatsvinden, ondanks diverse pogingen in geen velden of wegen te bekennen was.